Najnowsze lądowe turbiny wiatrowe mogłyby w Polsce pracować średnio na poziomie 45-50 proc. mocy zainstalowanej, co – według nie do końca aktualnej wiedzy ministra Tchórzewskiego – jest osiągalne najwyżej na Bałtyku.
Takie elektrownie lądowe nie mogą jednak już w Polsce powstawać ze względu na ograniczenia prawne. Koszt produkcji energii w takich instalacjach mógłby sięgać ok. 150 zł/MWh.
Wszystkie funkcjonujące dziś w Polsce farmy wiatrowe trafią na złom do 2035 roku, a na ich miejsce nie powstaną już nowe wiatraki – przewiduje projekt „Polityki energetycznej Polski do 2040 roku”, zaprezentowany w piątek przez Ministerstwo Energii. To decyzja polityczna – tłumaczy minister.
W środę rząd zakontraktował u inwestorów budowę kilkuset nowych turbin wiatrowych (ok. 1 GW mocy). Zaoferowane przez inwestorów ceny, po których zobowiązali się sprzedawać prąd, wyniosły średnio niespełna 197 zł/MWh. To mniej od obecnej ceny energii na rynku (250 zł/MWh) i dużo taniej od całkowitych kosztów produkcji w nowych elektrowniach węglowych (350 zł/MWh).
Więcej o tym przeczytasz tutaj: Wiatraki zawstydziły węgiel – dostarczą prąd o połowę taniej
W piątek Ministerstwo Energii zaprezentowało natomiast projekt polityki energetycznej Polski, z którego wynika, że wszystkie istniejące turbiny wiatrowej zostaną zezłomowane do 2035 roku, a te, które rząd właśnie zakontraktował, kilka lat później. Na ich miejsce nie powstaną już żadne inne wiatraki.
Co ciekawe, ministerstwo jeszcze w przyszłym roku przewiduje ostatnią aukcję dla wiatraków. Z wypowiedzi ministra wynikało, że zakontraktowanych może zostać ok. 1,5 GW mocy. Jednak i te turbiny wiatrowe po zestarzeniu się mają zostać bezpowrotnie usunięte z krajobrazu, a uzbrojony teren pod nimi ma posłużyć jakimkolwiek innym celom.
Podczas gdy Europa Zachodnia inwestowała przez lata w tę technologię, aby obniżyć jej koszty i – aby po usunięciu starych turbin zastąpić je dużo nowocześniejszymi i bardziej sprawnymi wiatrakami kolejnej generacji – Polska jest jedynym krajem na kontynencie, który zapowiada całkowitą eliminację tej technologii i spisanie na straty całej infrastruktury, która pozostanie po usuwanych turbinach.
Spór w rządzie o wiatraki
– Spadek produkcji z elektrowni wiatrowych wymuszony jest naszymi zobowiązaniami politycznymi – tłumaczył, prezentując projekt „Polityki energetycznej Polski do 2040 roku”, minister energii Krzysztof Tchórzewski.
Wspomniane przez niego zobowiązania to obietnice polityczne składane przez część posłów Prawa i Sprawiedliwości. Duże znaczenie miał zwłaszcza sprzeciw dolnośląskiej posłanki PiS i minister edukacji narodowej Anny Zalewskiej. Będąc w opozycji nieformalnie reprezentowała ona głos organizacji sprzeciwiających się budowie turbin wiatrowych w okolicy ich miejsca zamieszkania. Z opracowania Polskiej Akademii Nauk wynika, że chociaż na Dolnym Śląsku zainstalowanych jest mniej niż 2 proc. wszystkich turbin wiatrowych w Polsce, to 9 ze 102 zidentyfikowanych przez PAN konfliktów społeczny wokół budowy wiatraków (łącznie objęły one 4 proc. gmin w kraju) miało miejsce właśnie w regionie posłanki Zalewskiej.
Zobacz także: Jak możemy ochronić się przed blackoutem?
Minister Zalewska występowała także na wiecach sprzeciwiających się inwestycjom wspólnie z mec. Marcinem Przychodzkim, założycielem portalu Stop Wiatrakom, a obecnie dyrektorem Departamentu Prawnego Ministerstwa Infrastruktury, które skutecznie zabiegało o przyjęcie przepisów mających opodatkować farmy wiatrowe w wyższym wymiarze, niż np. elektrownie węglowe. Sam portal ocenił środowe rozstrzygnięcie aukcji jako „wystrychnięcie społeczeństwa na dudka przez rząd Morawieckiego” i od dawna krytykuje działania Ministerstwa Energii i premiera w tym zakresie, nawołując przy okazji do wystąpienia Polski z Unii Europejskiej.
Ostatecznie parlament, pod wpływem Komisji Europejskiej, w czerwcu wycofał się z dyskryminujących przepisów podatkowych, pozostawiając jednak samym sobie gminy, która – wbrew ostrzeżeniom – skorzystały z niejasnego prawa i nałożyły wyższy podatek, a teraz są zobowiązane do jego zwrotu.
Wygraną rządowego sporu na razie jest jednak Anna Zalewska. W mocy pozostaje bowiem inny przepis, o który zabiegała. Chodzi o zakaz budowy turbin wiatrowych w odległości mniejszej od dziesięciokrotności ich całkowitej wysokości. Zasada 10H oznacza de facto, że w Polsce powstawać mogą jedynie wiatraki w rozmiarach stosowanych w latach 90. Nowoczesne wysokie turbiny wiatrowe mogłyby powstawać jedynie na obszarach rolnych, gdzie w promieniu 2 km nie ma żadnego domu mieszkalnego, z czym w Polsce nie mamy właściwie do czynienia.
To ten przepis, w ocenie ministra Krzysztofa Tchórzewskiego, ma całkowicie eliminować możliwość budowy nowych farm wiatrowych po wygaśnięciu istniejących jeszcze pozwoleń na budowę.
Lukę na rynku energii po likwidowanych farmach wiatrowych na lądzie Ministerstwo Energii chce wypełnić droższymi, ale rodzącymi protesty jedynie rybaków, morskimi farmami wiatrowymi.
Ministerstwu umknął rozwój technologiczny?
– Z praktyki wynika, że wiatraki na lądzie są dostępne tylko 20 proc. czasu, a na morzu to jest 40-45 proc. czasu – tłumaczył w piątek minister Krzysztof Tchórzewski.
Uzasadnienie ministra budzi obawy o aktualność wiedzy Ministerstwa Energii, które przygotowało projekt polityki energetycznej państwa. Wykorzystanie mocy na poziomie 20 proc. było charakterystyczne dla turbin wiatrowych, które na rynek wchodziły 15 lat temu. W ubiegłym roku turbiny wiatrowe w Polsce pracowały z mocą ponad 10 proc. swojej mocy zainstalowanej przez 77 proc. godzin w roku. Natomiast średnie wykorzystanie mocy wyniosło 28 proc. Na co złożyły się najstarsze turbiny, o których wspominał minister, a także nowsze, które wykorzystują już średnio ok. 30-35 proc. swojej mocy zainstalowanej.
Zobacz także: Zielona energia potrzebna od zaraz
Tymczasem najnowsze lądowe turbiny wiatrowe mogłyby w Polsce pracować średnio na poziomie 45-50 proc. mocy zainstalowanej, co – według nie do końca aktualnej wiedzy ministra Tchórzewskiego – jest osiągalne najwyżej na Bałtyku. Takie elektrownie lądowe nie mogą jednak już w Polsce powstawać ze względu na wspomniane ograniczenia prawne. Koszt produkcji energii w takich instalacjach mógłby sięgać ok. 150 zł/MWh.
English version: Polish government: wind turbines will be scrapped within 17 years
Zobacz także: Jest już niemal pewne, że Polska nie zrealizuje rządowych celów produkcji „zielonej” energii
Ministerstwo: wiatraki zostaną zezłomowane w ciągu 17 lat
